Geweldig

Het theater. Ik kom d'r niet bijster vaak, maar de laatste jaren wel vaak ieder jaar een keer. Dat heb ik zelf ook niet bedacht, maar dat kwam zo. Ben één keer bij een voorstelling van Daniël Lohues geweest en daarna sprak het voor zich dat ik bij iedere start van een nieuwe theatertournee aanwezig zou zijn. Daar werd niet moeilijk over gedaan. Dat was voor mien va, met wie ik er die eerste maal geweest was, net zo goed een normale gang van zaken als voor mij. "Wij reserveert oonszelf een paar stoel'n en wij goat d'r komm'nd joar weer hen." Dat was meteen de strekking, al hebben we er altijd wel op verdacht moeten zijn dat we er op tijd genoeg bij waren. Want behalve een uitverkoop zou er voor ons weinig reden zijn een jaartje over te slaan. Ja, een of andere uit de hand gelopen epidemie of zo, of wat anders onvoorstelbaars misschien, maar verder weinig.

Ook de droepneuze, die mij van de week de keel uit begon te hangen, vormde geen euvel dat een theateravondje zomaar in de weg kon gaan zitten. Die zal uiteindelijk juist misschien nog een klein beetje hebben bijgedragen aan de ervaring van de andere bezoekers, doordat ik bij het minste of geringste wat aan het snotteren was of mijn neus ophaalde. Ik hield het niet voortdurend droog, wat dat betreft en 't was daardoor net of mij een emotie de baas werd die er bij mij zelden bijzonder dik bovenop ligt. Maar die zou nog helemaal niet zo misplaatst zijn als je nagaat welke varssies er zoal ten gehore werden gebracht, dus dat zal de meute eerder toepasselijk dan storend hebben gevonden.

Maar goed, de gedeelde smart of nostalgie is bij Lohues nooit de enige kant van het spectrum der emoties. De man heeft relativering hoog in het vaandel staan en neemt zichzelf niet té serieus. En dat is sowieso een goede eigenschap van iemand die een boodschap wil overbrengen: dat-ie 't besef heeft dat niet iedereen altijd overal 't zelfde over denkt en dat dat ook nooit is waar 't om gaat. Want mocht je dan wél op één lijn zitten met de luisteraar, dan is de connectie een stuk echter. Dan is duidelijk dat het allemaal niet gekunsteld is en dat er een oprechte gedachte achter zit.

En juist die tegenovergestelde emotie, de blijdschap, de opgewektheid, de positiviteit, is dus nooit ver weg. In de nummers zelf niet, maar ook tussen de nummers door niet. Want ook wat hij er zoal bij vertelt en aanhaalt is niet zomaar uit de lucht gegrepen. Daar is goed over nagedacht en hij weet ook perfect hoe hij zijn gevoel voor humor daarbij moet uitspelen. Want die humoristische kijk op de meeste zaken valt terecht bij een heel hoop mensen in goede aarde. 't Is relativering in optima forma, of hoe we dat in 't Nedersaksisch ook maar noemen ("Hij gef' overal altied 'n mooi'n nucht're draai 'an" of zo).

Een mooi aspect van de theatervoorstelling is de kijk achter de schermen. Figuurlijk dan. Zo legt hij uit waar liedteksten zijn ontstaan en hoe het maakproces in sommige gevallen in mekaar steekt. En laten we wel wezen: een goede smid hoeft niet bang te zijn dat zijn geheim op straat komt te liggen. Want iemand kan wel te weten komen dat het belangrijkste ingrediënt talent is, maar ja, als-ie dat niet heeft schiet-ie daar ook weinig mee op, want dat is verder niet zomaar ergens verkrijgbaar. Dus het is mooi om te horen hoe de poëet uit alledaagse dingen inspiratie weet te halen en bewonderenswaardig dat 't voor hem allemaal zo vanzelfsprekend lijkt te zijn. Dat is ook een kenmerk van een genie natuurlijk: dat wat voor de doorsnee simpele ziel ongrijpbaar is, voor hem of haar normaal is. Zo weet Lohues niet beter dan dat het verhaal van een Emmenaar en diens olifantenliefde voer waren voor een liedje en dat van dat gegeven een klein kunstwerkje gemaakt kon worden. 

Men moet zichzelf als amateurvoetballer niet te veel vergelijken met Messi, als wielertoerist niet met Pogačar en als autorijder niet met Verstappen. Maar met het hebben van een groot voorbeeld is op zich weinig mis. En als je zelf ook af en toe half bevlogen een of andere poging doet op jouw niveau iets soortgelijks te bereiken als dat voorbeeld, kun je diens prestatie wel een beetje in perspectief plaatsen. Ach, dat hoeft dan niet eens per se een idool te zijn of zo. Wie een bal terug probeert te trappen die zijn kant uit is komen rollen, wie een stukje tegen de wind in moet fietsen of wie onverhoopt een ongelukkig smal straatje inrijdt, kan niet anders dan respect hebben voor het rijtje fenomenen dat ik zojuist opsomde. Nou, wie met sinterklaas wel eens gepoogd heeft een leuk gedichtje in elkaar te flansen, kan daarom aardig inschatten hoe uniek de tekstschrijver Daniël Lohues is. En bij iemand die ooit geprobeerd heeft een muziekinstrument te bespelen, moet dat respect nog menigmaal groter zijn.

En dan kun je d'r natuurlijk een hoop woorden aan vuil maken om te proberen uit te leggen waarom zo'n avond ieder jaar een geweldig begin van het naderende voorjaar is, maar eigenlijk is dat ook wel een tikkeltje overdreven. Want om bewondering uit te spreken voor iemand die zo goed is met woorden, is het (achteraf gezien) misschien juist gepaster om het te houden bij de conclusie die de man naast me gisteren voortdurend uitsprak zodra het applaus klonk van een nummer dat net voordien gespeeld was: "Geweldig!"