John Fullbright - High Road

Soms kan je een uur of twee naar een film zitten kijken en jezelf voortdurend afvragen waarom de term 'drama' eraan wordt verbonden. Dan kan er van alles voorvallen en voor je ogen afspelen maar is in de verste verte geen connectie voelbaar die een emotie dreigt aan te wakkeren die je ook maar een klein beetje van de rest van de wereld helpt afzonderen. Maar soms hoef je maar een paar tonen van een lied te horen om even helemaal te vergeten waar je je bevindt. Dat is wat mij bijna elke keer overkomt wanneer ik luister naar het op één na laatste lied van het John Fullbright album 'Songs'.

Liedjes betekent dat dan, die titel, maar dat dekt de lading niet helemaal. En dat terwijl de liedschrijver juist zo goed is met woorden en zich zo onvoorstelbaar goed kan uitdrukken. Het zijn niet zomaar liedjes waarmee Fullbright zijn creatieve kant laat zien; het zijn verhalen, jammerklachten, levenslessen en lofbetuigingen. Invalshoeken of uitgangspunten die elkaar op het album afwisselen en zo nu en dan de degens kruisen, of in sommige gevallen zelfs in meer of mindere mate allemaal tezaam worden toegepast en elkaar daarmee uitstekend complimenteren. Hét voorbeeld daarvan is het aangehaalde nummer, 'High Road' genaamd.

Een grote kracht van (al dan niet verzonnen) verhalen is de kunst om ermee emoties op te roepen, een gegeven waarvan al sinds mensenheugenis herhaaldelijk optimaal gebruik is gemaakt. Echt medeleven is er wanneer een gebeurtenis in een bepaalde context wordt geplaatst en het helpt daarbij als een vertelling niet te grootschalig is maar zich juist op de leefwerelden van enkele specifieke personen richt. Met het creëren van een klein beetje menselijkheid kan het empathisch vermogen van de medemens worden geprikkeld en kunnen zelfs gevoelens worden opgewekt voor onbestaande, fictieve figuren.

Nu is emotie er in allerlei vormen en gradaties, maar is die van verdriet of medelijden wat mij betreft de meest kenmerkende. Het is een categorie waaraan voelbaar een grens zit die kan worden overschreden, waarmee een verhaal melodramatisch kan worden. Waar die grens zit is niet altijd even specifiek te duiden, omdat die bij de verhalenontvanger niet altijd op dezelfde plek zit als bij de verteller ervan, maar er is er wel degelijk een en die is bij weinig andere vormen van emotie zo concreet aanwezig.

Nou ja, verrassing, een ander aspect waarmee een verhaal levendig kan worden gemaakt, is ook een factor waarmee een verhalenverteller subtiel moet omgaan. Overdrijving ligt ook daarbij namelijk op de loer en het is daarom zaak het dusdanig kleinschalig te houden dat de geloofwaardigheid intact blijft. Want hoewel velen zich bezighouden met wat er op wereldwijde schaal aan de gang is, hebben heel grote gebeurtenissen soms maar een beperkte impact op de persoonlijke levens (hoewel dat helaas ook wel eens anders is) en men kan zich juist veel beter identificeren met persoonlijk leed, dat soms dan weer in het niet valt bij wat zich op het wereldwijde toneel afspeelt.

Maar misschien nog wel meer dan uit verhalen kan emotie worden gehaald uit muziek. In de regel wordt je door goede muziek geraakt, of dat nu is op gebied van vrolijkheid of verdriet. Een lied dat je na aan het hart ligt, doet simpelweg wat met je en dat kan worden bewerkstelligt met klanken die positiviteit uitstralen of neerslachtigheid aanwakkeren. De uitdaging van de artiest is om daarbij zowel letterlijk als figuurlijk op dezelfde (gewenste) toonhoogte te zitten als de luisteraar en als dat is gelukt zal dat altijd voldoening geven om te kunnen vaststellen.

Zo kunnen er allicht tal van andere, soortgelijke voorwaarden worden opgesomd die een lied kunnen maken of breken, maar die zojuist genoemde worden zo mooi optimaal benut door John Fullbright als hij vertelt over het (liefdes)leven van Susie en Jack, een verhaal waarbij hij aanvankelijk was geïnspireerd door zijn ouders maar al schrijvende de boel wat meer begon te fictionaliseren, juist om de emotie en dramatiek zo goed mogelijk uit de verf te laten komen. Vandaag is het exact 10 jaar geleden dat er een liveopname van het lied op YouTube verscheen. Een mooi moment om dit pareltje eens te (her)beluisteren.