Jason Isbell - Foxes in the Snow

Begin dit jaar doorlas ik al handenwrijvend het bericht dat Jason Isbell voornemens was dit jaar een plaat uit te brengen die wel eens heel goed in mijn straatje zou kunnen passen. Hij had 'm 'akoestisch' opgenomen – zonder al te veel poespas dus – en de aandacht zou daarmee vast en zeker komen te liggen op de hoofdpersoon zelf, zijn gitaarspel en vooral zijn teksten. Voor de aardigheid somde ik vluchtig op wat mijn favoriete liedjes waren uit zijn repertoire en glimlachend constateerde ik dat die in de meeste gevallen verre van bombastisch waren en het vaak niet van een breed instrumentarium of een uitvoerig productieproces moesten hebben. 

Een paar maanden later kwam vorige week, in navolging van een tweetal voorproefjes, het complete album uit. Zeker in deze periode, waarin mijn interesse naar vinyl en platenspelers weer hoogtij viert, bestond er weinig twijfel over het feit dat ik deze rond de uitkomstdatum zo gauw mogelijk een eerste draaibeurt zou geven en het mag voor zich spreken dat het dat eerste weekend niet bij die ene eerste maal gebleven is. In tijden van platen die tot in den treure worden overgeproduceerd – waarbij zelfs wordt gewikt en gewogen over de vorm die de puntjes op de 'i' gaan krijgen – is het verfrissend een album te horen dat terug naar de kern gaat. Nu is het zo dat iedere artiest die normaliter zijn of haar muziek in een florissant jasje steekt de interesse wekt zodra dat jasje wordt uitgetrokken, maar als Jason Isbell dat doet ga ik toch nog net even wat meer met gespitste oren zitten dan wanneer menig andere muzikant dat doet.

Gauw genoeg werd dan ook duidelijk: de uitdaging om op deze wijze een interessant geheel te creëren, kun je een singer-songwriter van dit kaliber gerust aan laten gaan. Dat geldt zeker als blijkt dat er een hoop is dat de kunstenaar in kwestie de afgelopen tijd in het dagelijks leven heeft beziggehouden. Wat door buitenstaanders aan informatie bijeen vergaard wordt over andermans privéleven is wat mij betreft te vaak waarde- of zinloos gebleken, maar des te interessanter wordt het wanneer iemand zijn ziel en zaligheid in zijn muziek legt en daarbij als het ware zelf met de billen bloot gaat. 

Daarmee wordt in dit geval (logischerwijs) slechts één zijde van bepaalde delicate kwesties of voorvallen belicht, maar dan wel door iemand waarop die direct betrekking hebben. Dat kan dan alsnog gepaard gaan met een bewonderenswaardige openheid, zo blijkt wel uit menig nummer op dit album. Zelf gaf Isbell in een interview te kennen dat hij altijd met enige gêne of schrik wenst terug te kijken op wat hij in de studio zoal heeft prijsgegeven en in hoeverre hij open kaart speelde, want zo'n inkijkje in de ziel ziet hij als het grootste goed wanneer het aankomt op zijn artistieke uitingen. 

Het begint bijna cliché te worden Isbell te prijzen om zijn tekstschrijverskunsten, want op dat gebied maakt hij al langere tijd een vaak overweldigende indruk. Toch is het mooi om dat bij ieder album dat hij uitbrengt weer te kunnen concluderen. Ook 'Foxes in the Snow' staat immers weer vol met rake formuleringen en treffende metaforen. Zonder al te vaag te worden, weet hij op unieke wijze woorden te geven aan gebeurtenissen of gevoelens die zomaar op veel alledaagsere (en daarmee minder interessante) wijze aan het licht hadden kunnen worden gebracht. Laat het maar aan hem over een invalshoek te kiezen die niet voor de hand ligt en juist daarom erg tot de verbeelding spreekt.

Rest de vraag of het nou echt nodig was deze pareltjes zonder verdere opsmuk in de etalage te zetten. Nou nee, 'nodig' is misschien niet echt het woord, want het had heus wel iets uitbundiger gekund, maar toepasselijk is de muzikale naaktheid wat mij betreft wel, want die komt de open- en oprechtheid waarnaar gestreefd werd absoluut ten goede. Toegegeven: wat vioolspel hier of daar had niet heel veel kwaad gekund, maar dat dat ontbreekt is juist wel weer toepasselijk, gezien de relatiebreuk met Amanda Shires, zijn voormalig echtgenoot en violiste. Wat hem dan wel weer mooi is gelukt, is het op de voorgrond plaatsen van zijn eigen gitaarkunsten en het mocht ook wel weer eens duidelijk hoorbaar zijn dat die ten onrechte altijd wat onderbelicht zijn gebleven. 

Dat de meningen over dit album wat verdeeld zijn valt absoluut te begrijpen, want dit album is binnen het oeuvre van de artiest op z'n zachts gezegd uniek, maar daarmee is nog niet gezegd dat het het luisteren niet waard is, want hoewel het niet iedereen zal kunnen smaken, valt het op z'n minst te prijzen dat Isbell zijn artistieke visie niet laat beïnvloeden door publieke verwachtingen. En dat terwijl hij in de kern nog altijd niet heel erg is veranderd en zijn voornaamste kwaliteiten op dit album nog altijd net zo goed naar voren komen als op zijn eerdere werk.