Country & Western Toplijst - De 25 Beste Romans, #25

De begrippen 'Country' & 'Western' zijn al lange tijd niet meer per definitie samengesmolten, laat staan onafscheidelijk, maar ze staan nog wel voor de twee genres die ik als mijn favoriete beschouw; de eerste als het gaat om muziek, de tweede voor wat betreft beeld en geschrift. Het lijkt me geen vreemde wens bij je favoriete genres op de hoogte zijn van het beste wat daarbinnen te vinden valt. Op gebied van boeken streef ik er daarom naar de 25 beste westernromans eens goed te (her)lezen. Western Writers of America heeft hiervoor een mooie geschikte lijst samengesteld en vandaag staat nummer 25 daaruit in de spotlight.

#25 - Jack Schaefer - Shane (1949)   -   7,7/10,0

De auteur

De zoon van de in Cleveland, Ohio woonachtige Carl en Minnie Schaefer kreeg de naam Jack Warner toen hij op 19 november 1907 werd geboren. Net als zijn ouders was Jack Schaefer binnen de kortste keren fervent lezer en meer dan buitenshuis zocht hij avontuurlijkheden in de boeken die hij las. Aanvankelijk verloor hij zich maar wat graag in de werken van onder anderen Edgar Rice Burroughs en Alexandre Dumas, maar later behoorden Charles Dickens en Zane Grey tot zijn favorieten. Zo zal het vooral aan laatstgenoemde auteur te danken zijn dat hij een voorliefde kreeg voor het westerngenre.

Als schrijver begon hij zijn carrière in de journalistiek. Hij was namens United Press van alle markten thuis en schreef vele nieuwsberichten, hoofdartikelen, opiniestukken en recensies. Halverwege de jaren 40 begon hij in de avonduren wat te experimenteren met fictie en hij schreef zodoende al gauw verschillende korte verhalen, waarvan er enkele in serievorm werden gepubliceerd in het tijdschrift Argosy. Later schreef hij ze aaneen tot een eerste roman, 'Shane' genaamd, en er zouden nog vele werken van zijn hand volgen.

Het boek

Het personage en het boek 'Shane' ontstonden tijdens de schrijfsessies die Schaefer 's avonds begon te houden in zijn vrije tijd. Hij werd bij het aaneenschrijven van de fictionele handelingen van de personages in geen enkele mate gehinderd door enige persoonlijke ervaring op het grondgebied dat daarbij een zo belangrijke rol speelde. Westelijker dan zijn geboorteplaats was hij tot die tijd immers nooit geweest en het in zijn boek merkbaar aanwezige realisme was dus voornamelijk te danken aan opgedane kennis uit andermans al dan niet fictieve werk(en).

De gebeurtenissen van en rondom Shane werden voor het eerst gedeeld met de wereld als verhalenreeks in het tijdschrift Argosy, onder de titel 'Rider from Nowhere'. Aan die reeks werden later nog wat passages toegevoegd om het in boekvorm te kunnen uitgeven. Als schrijver van korte verhalen had Schaefer niet veel woorden nodig om een verhaal te vertellen en ook met het samenvoegen van die korte verhalen gingen niet onnodig veel pagina's gemoeid. De 214 pagina's tellende eerste editie werd voor het eerst onder de naam 'Shane' uitgegeven in 1949, door Houghton Mifflin.

Auteur: Jack Schaefer

Publicatie: 1949

Uitgever: Houghton Mifflin

Pagina's: 214

Het verhaal 

Heel veel gebeurt er niet op het boerderijtje waarop de hoofdpersonen hun doorsnee leventje leiden. Het verhaal, dat verteld wordt door de ogen van een verwonderende kleine jongen, heeft niet bijzonder veel om het lijf, in die zin dat de schrijver zich beperkt heeft tot de kern van de zaak en geen woord te veel zegt over betekenisloze gebeurtenissen die buiten de hoofdpersonen om plaatsvinden. De geheimzinnigheid rondom het vanuit het niets op de boerderij gearriveerde hoofdpersonage is genoeg om de interesse te wekken en er hier en daar zelfs wat spanning in te brengen.

Sommige van de gebeurtenissen staan op zichzelf en voelen niet noodzakelijk als onderdeel van een groter verhaal, maar wel wordt gedurende het lezen de dreigende onrust merkbaar concreter. Er is duidelijk richting een apotheose geschreven die voor een bevredigende afronding moet zorgen, maar ook de weg ernaartoe leest bij vlagen erg aangenaam weg. Memorabel is de nauwkeurige beschrijving van de verwijdering van een oude boomwortel, waarbij het tweetal doelbewuste arbeiders nogal wat zweetdruppels moet laten vloeien.

De personages

In het boek draait het voortdurend om één iemand: Shane. Hij is degene die voor de verteller een roemruchte status heeft nadat hij als vreemdeling zijn intrede doet in diens leven. Hij eist met zijn weinige woorden en krachtige daden een hoop aandacht op en is een intrigerende verschijning in nagenoeg elke situatie waarin hij zich bevindt. Het personage dat helpt om die voor de lezer zo voelbare bewondering te creëren is verteller Bob Starrett, die jaren na dato verslag doet van de periode waarop hij als kleine jongen in zijn nabijheid heeft mogen vertoeven.

Kleine relationele spanningen zijn er met dank aan Bobs vader Joe en diens vrouw Marian. Ze hebben geen ongelukkig huwelijk maar hebben allebei wel op hun eigen wijze bewondering voor Shane, hun zo perfecte gastarbeider. Echte dreiging komt er in dit boek van Luke Fletcher, een grootgrondbezitter die uit is op het stukje land dat van de Starretts is en zich na verloop van tijd zelfs beroept op de gewelddadige diensten van Stark Wilson, een huurling die voor niemand bang is. Verder passeren waar nodig nog enkele andere personages de revue, maar nooit in overdreven groten getale en altijd met een belangrijke rol in de voortgang van het verhaal. 

De conclusie

'Shane' is geen boek dat het leven van een volwassen lezer overhoop gooit of verandert, maar daarmee is niet gezegd dat het een betekenis- of inhoudsloos boekje is. Niet voor niets wordt het door weinig kenners van het westerngenre genegeerd wanneer er een favorietenlijstje dient te worden samengesteld, want als het niet een van de mooiste getuigenissen van kinderlijke onschuld is dan is het wel het ultieme voorbeeld van een boek dat zonder al te veel poespas een hoop zinnigs weet te vertellen over de grote thema's van het leven, niet door dat er dik bovenop te leggen, maar juist door het zo eenvoudig en toegankelijk te houden.